موتورسیکلتها را دو یا سهچرخههایی میدانند که با یک موتور، نیروی محرکه آن تامین میشود. طبق آنچه در تاریخچه موتور سیکلت آمدهاست، اختراع این وسیله به نیمه دوم قرن نوزدهم برمیگردد. تغییرات این وسیله نقلیه در طول تاریخ بیشتر ناشی از تغییر در سوخت موتور آن شکل گرفته است.
سوخت انجین موتورسیکلت را از ابتدا تاکنون میتوان به موارد زیر دستهبندی کرد:
- بخاری
- نفتی
- بنزینی
- دیزلی
- برقی
- هیدروژنی
موتورسیکلت اولیه
موتورسیکلت دایملر درواقع همان دوچرخه موتوردار بود که با مواد نفتی، روشن میشد و حرکت میکرد. بدنه آن از چوب و چرخها ترکیبی از اسپوکهای چوبی با تسمهها و یک شاسی فلزی بود که در کنار پیشرانه تک سیلندر اتوسیکل و یک کاربراتور تلمبهای، وسیله نقلیه ابتدایی مذکور را به حرکت در میآورد. به این ترتیب قدیمیترین موتور جهان و اولین موتور سیکلت جهان به وسیله دایملر ساخته شد.
با اینکه اولین موتور دنیا را دایملر ساخت اما در نهایت نیز این اروپا بود که موفق شد در سال ۱۸۹۴ اولین برند موتورسیکلت دنیا را بنام خود ثبت کند. برند Hildebrand & Wolfmüller از آلمان با تولید سری (چند صدتایی) این وسیله، باعث ترویج نام «موتورسیکلت» در بین مردم شد. دو سال بعد شرکت انگلیسی Excelsior نیز به این جنبش پیوست. از این تاریخ به بعد عموم مردم در اروپا میتوانستند آن را بخرند. تولید انبوه موتورسیکلت در آمریکا با نام Orient-Aster شناخته میشود. از سال ۱۸۹۸ شرکت پژو نیز به طور رسمی وارد این عرصه شد.
تاریخچه موتورسیکلت در ایران
تاریخچه موتور سیکلت در ایران به سالهای دهه ۲۰ شمسی بازمیگردد. کمپانیهای انگلیسی، پیشگام ورود این وسیله به ایران بودند. در اصل تجار ایرانی در سفرهای تجاری خود، این موتورها را وارد کردند. بعد از گذشت ۲۰ سال، موتورسیکلتهای ایتالیایی نیز وارد شدند. تغییر کاربری این وسیله بعد از جنگ جهانی دوم به ایران هم رسید. به همین دلیل در اواخر دهه ۴۰ سروکله شرکتهای ژاپنی مانند یاماها پیدا شد.
با تاسیس شرکت ایران دوچرخ به سال ۱۳۴۹ فعالیت این شرکت در ایران رسمیت یافت. البته در سال ۱۳۲۶ اولین فعالیت موتور سواری با ورود موتور سیکلت اشتوتگارت انگلیسی که توسط مخترعان آلمانی در سال ۱۸۸۵ طراحی و ساخته شده بود با ورود به ایران آغاز شد و قدیمی ترین موتور ایران بود. بله! اولین موتور در ایران یک موتورسیکلت انگلیسی بود.
آمار موتورسیکلت در ایران
با تغییر کاربری موتورسیکلت و افزایش روزافزون تولید و واردات این وسیله به کشورمان، فرهنگ استفاده از آن نیز تغییر یافت. مراجع رسمی اعلام کردهاند که موتورسیکلتها ۳۵ درصد از وسایل نقلیه در ایران را تشکیل میدهند. طبق این خبر حدودا ۱۲ میلیون موتور ثبت شده در کشور داریم. اگر نگاهی هم به آمار تصادفات جادهای بیندازیم، متوجه میشویم که ۵۰ درصد تصادفات جرحی یا فوتی به موتورسواران اختصاص دارد.